زمانی که رکتوم(قسمت انتهایی روده ی بزرگ) از مقعد(جایی که مدفوع خارج میشود) خارج میشود به پرولاپس رکتال شناخته می شود. زنان بالای ۵۰ سال نسبت به مردان بیشتر در معرض خطرند و پرولاپس بیشتر در اثر عدم درمان بواسیر یا هموروئید به وجود می آید.

پرولاپس رکتال دارای نوع خفیف و شدید است. نوع خفیف بدون جراحی درمان می شود اما نوع شدید نیازمند جراحی است.

انواع پرولاپس

سه نوع پرولاپس رکتال وجود دارد که شامل:

پرولاپس داخلی: رکتوم شروع به افتادن به سمت پایین میکند اما هنوز از مقعد خارج نشده است.

پرولاپس جزئی: فقط قسمتی از رکتوم از مقعد خارج شده است.

پرولاپس کامل: همه ی رکتوم از مقعد خارج شده است.

علائم

علائم آن به آهستگی آغاز می شود اما از اولین علائم ا یک برآمدگی در مقعد است و احساس میکنید که روی یک توپ نشسته اید. با یک آینه میتوان یک برآمدگی قرمز کوچک که از مقعد بیرون زده است را مشاهده کرد. پرولاپس در هنگام دفع مدفوع بیشتر بیرون می آید اما بعد از دفع مجدد به داخل باز می گردد.

برخی از فعالیت های فیزیکی مانند راه رفتن، نشستن و ورزش کردن باعث ایجاد پرولاپس رکتال می شود. در مراحل اولیه این پرولاپس با دست به درون مقعد بازمیگردد.

اگر پرولاپس رکتال بدتر شود آستر رکتوم شروع به خونریزی میکند و امکان بی اختیاری مدفوع و گاز وجود دارد. بیش از نیمی از افرادی که به این مشکل دچار هستند یبوست یا بی اختیاری مدفوع را تجربه می کنند

دلایل

به دلایل زیادی به وجود می آید که شامل:

تخریب اعصاب

اگر اعصابی که عضلات مقعد و رکتوم را کنترل میکند آسیب ببیند باعث ایجاد پرولاپس رکتال می شود. آسیب به اعصاب به دلایل زیر اتفاق می افتد:

بارداری یا بر اثر زایمان طبیعی سخت

آسیب نخاعی

جراحی در قسمت لگن

اسفنکتر ضعیف مقعد

این عضله باعث عبور مدفوع از مقعد می شود و از دلایل شایع ایجاد اسفنکتر ضعیف مقعد بارداری، زایمان و افزایش سن است.

یبوست مزمن

زور زدن در هنگام دفع مدفوع باعث تکان خوردن قسمتی از رکتوم می شود و اگر این اتفاق سالها ادامه پیدا کند باعث پرولاپس رکتال می شود.

درمان

پرولاپس رکتال به خودی خود درمان نمی شود و در طی زمان بدتر شود. حادتر شدن سالها یا ماهها زمان میبرد. اگر پرولاپس از نوع خفیف باشد معمولا افراد برای درمان عجله نمی کنند.

جراحی یکی از راه های خلاص شدن از شر آن است. جراح می تواند بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی مقعد انجام دهد.

درمان پرولاپس رکتال

جراحی ها شامل:

برش شکم و برگردندان روده به قسمت اولیه ی خود.

لاپاروسکوپی نوعی جراحی است که به جای یک برش کوچک چند برش کوچک ایجاد می شود.

بریدن پرولاپس بیرون زده

بعد از درمان

بعد از جراحی فرد باید مایعات بنوشد

استفاده از نرم کننده ی مدفوع که از یبوست و زور زدن بیش از اندازه در هنگام دفع مدفوع جلوگیری میکند.

مدت زمان بستری شدن به سلامت کلی بستگی دارد.

دوره ی کامل نقاهت ۶ هفته است.

هرچه سریعتر برای درمان اقدام شود بهتر است.

پرولاپس رکتال در مقایسه با بواسیر یا هموروئید

بواسیر یا پرولاپس هر دو مشکلات دردناکی هستند و ممکن است با یکدیگر اشتباه گرفته شوند. پرولاپس قسمتی از رکتوم است که بیرون زده اما بواسیر رگ های متورم انتهای مقعد می باشند. بواسیر باعث درد و خارش در قسمت مقعد می شود و باعث خونریزی نیز می شود و پرولاپس نیز همین علائم را دارد. برای تشخیص این بیماری ها به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص

بیمار برای پزشک علائم را شرح میدهد.

راجب سابقه ی بیماری افراد سوال میپرسد.

معاینه انجام میشود.

در حین معاینه پزشک از شما می خواهد زور بزنید.

پزشک انگشت خود را برای معاینه ی بیشتر داخل مقعد فرو می برد تا میزان قدرت عضله ی اسفنکتر را بررسی کند.

امکان انجام کولونوسکوپی وجود دارد.

پیشگیری

پیشگیری همیشه امکان پذیر نیست اما میتوان احتمال ابتلا را کاهش داد. یبوست یکی از عوامل اصلی آن است که با انجام موارد زیر می توان از آن جلوگیری کرد:

مصرف مواد فیبردار مانند میوه ها، سبزیجات، سبوس و نخودها

کاهش مصرف غذاهای فرآوری شده

مصرف میزان زیاد مایعات

ورزش کردن

کنترل کردن استرس و اضطراب

خطرات

برخی از بیماری ها خطر ابتلا به پرولاپس رکتال را افزایش میدهند. این بیماری ها شامل:

فیبروز سیستیک

دیابت

عفونت های انگلی

بیماری مزمن انسداد ریه

هیسترکتومی

منبع